Wszystkie analizowane języki, a jak pokazuje ten mini słowniczek również polski współczesny język, są dość ubogie pod względem ilości wyrażeń związanych z odmienna orientacją seksualną. Istniejące słowa, pojęcia, terminy są głównie zapożyczone z języków obcych, przeważnie angielskiego lub są tłumaczone i przystosowane do współczesnych języków na sposób całkowicie nieodpowiedni z językowego punktu widzenia.
Aby przybliżyć temat seksualności w ogóle, istnieje ogromna potrzeba wyjaśnienia terminologii używanej przy tłumaczeniu tematów drażliwych dla naszych społeczeństw i ich reinterpretacji, ponieważ są one często źle rozumiane, a w konsekwencji w taki sam sposób przekazywane. Oczywiście, jako nieunikniona jawi się tutaj potrzeba lepszej i bardziej tolerancyjnej edukacji seksualnej oraz zrozumienie dla różnorodności.
Oferujemy czytelnikom tylko małą część najciekawszych wyrazów i zwrotów językowych we współczesnym języku chorwackim, serbskim, macedońskim. Większość przykładów pochodzi z codziennego, potocznego języka oraz z wybranych utworów literatury o tematyce homoerotycznej.
1)wyrazy o znaczeniu neutralnym
chorw./serb./mac.: gej (z ang. gay) – gej, por. też: gej-klub, gej-kino, gej-film, gej-friendly,
chorw./serb./mac.: homo – pol. homo,
chorw./serb./mac.: homos – pol. homo,
chorw./serb.: homoseksualac; mac. xoмoceкcуaлeц – pol.: homoseksualista,
chorw./serb./mac.: kvir (z ang. queer) – w znaczeniu odmienny, dziwaczny,
chorw./serb.: lezbijka; mac.: лeзбejкa – pol.: lesbijka
chorw./serb./mac.: les/-z – pol. les,
chorw./serb.: ljubičica – dosł. fiołek, przen. homoseksualista,
chorw./serb.: nastranjak – używane przez osoby, które uważają homoseksualizm za coś nienaturalnego, oznacza kogoś, kto wykracza poza społecznie przyjmowane/akceptowane normy seksualne.
chorw./serb.: ormaruša – ormar oznacza szafę, wyraz zatem sugeruje osobę, która ukrywa swoją orientację seksualną, „chowa się w szafie”; jedna z najważniejszych metafor ruchu gejowskiego w latach 70. (ang. comming out of the closet – wyjść z szafy, ujawnić swoją orientację seksualną – chorw./serb.: ujavniti se; mac.: ce уjaвнувa),
chorw./serb./mac.: peder / pedro – pol. pedał, w wymienionych językach wyraz ten nie ma tak negatywnych konotacji jak w języku polskim i bardzo często jest używany w codziennej komunikacji,
chorw./serb.: topli brat; mac.: тoпoл брaт – pol.: ciepły brat,
2)wyrazy o znaczeniu pejoratywnym
chorw./serb./mac.: drolja / kurva (stosowane w odniesieniu do męskich homoseksualistów) – pol.: kurwa, prostytutka.
chorw./serb.: curica; mac.: цypa (określenie używane tylko w stosunku do mężczyzn) – pol.: dziewczynka,
chorw./serb./mac.: feget/fagot (z ang. faggot) – pol.: ciota,
chorw./serb.: gejčina (z ang. gay) – znaczenie podobne jak pederčina,
chorw./serb./mac.: lezba/ lezbača/lezburina/lezbetina – pol.: lesba,
chorw./serb.: muškarača; mac. мaшкyдaнкa – oznacza osobę płci żeńskiej, która zachowuje się w sposób charakterystyczny dla mężczyzn; pol.: chłopczyca, babochłop,
chorw./serb/mac.: pederčina/ pederčurina/pederčetina/pederčuga; mac.: neдepишme – pol.: pedalicho, pedalisko,
chorw./serb.: pederčina na kvadrat – pol.: pedał do kwadratu, pedał na maksa,
chorw/serb./mac.: pička/ pičketina/pičkica (określenie używane tylko w stosunku do mężczyzn) – pol.: pizda, cipa, cipka,
chorw./serb./mac riba; mac.: жeнcкo пemлe; – osoba płci męskiej, która zachowuje się w sposób charakterystyczny dla kobiet
mac.: cmpuнa– pol.: ciota,
chorw./serb./mac.: šmizla (stosowane w odniesieniu do męskich homoseksualistów) – pol.: blachara,
chorw./serb./mac.: tetka/ tetkica – pol.: ciota, cioteczka, ciotunia; przym. ženskast i tetkast – ciotowaty, zniewieściały,
3) wyrazy o znaczeniu zdrobniałym i pieszczotliwym
chorw./serb./mac.: femić (rodzaj męski) – z ang.: female, w znaczeniu zniewieściały,
chorw./serb./mac.: homić
chorw./serb.:lezbičica; mac.: лезбичка – pol.: lesbijeczka,
chorw./serb.: pederko – pol.: pedałek,
chorw./serb./mac.: peško, pol.: pedałek.
4) wyrazy o zabarwieniu seksualnym
chorw./serb.:čmarojebač; mac.: чмapoeбaч – złoż. ’čmar’ pot. odbyt i ’jebač’ pot. ruchacz,
chorw./serb.: derpe/derpečina; mac.: peндe – pasywny homoseksualista, który na skutek nadmiernego uprawiania seksu ma ‘rozwaloną dupę’,
chorw./serb.: dupevrt; mac.: дaвajгaз– pol.:dupodajec,
chorw.: fukara – w zagrzebskim żargonie osoba uprawiająca bardzo często seks, czas. fukati se – pol.: ruchać się,
chorw./serb.: kitoljubac – ‘kita’ potoczne określenie na kutas/fiut, dosłownie miłośnik kutasów/fiutów,
chorw./serb.: kurcoljub/kuroljub; mac.: кypoљубeц – ‘kur’ ‘kurac’w analizowanych złożeniach w znaczeniu kutas, fiut; dosł. miłośnik kutasów/fiutów,
chorw./serb./mac.: kurcopušač/kuropušač – ’pušač’ oznacza palacz, pol. pot. lodziara, w odniesieniu do homoseksualnych mężczyzn,
chorw./serb.: nasađivač/nabadač/naguzač; mac.: нaceднyвaч/нaбoдyвaч– dosł. nadziewający się.
chorw./serb.: pozadinac; pozadina – pol.: odbyt; dosł. odbytoruchacz,
chorw./serb.: šupak meraklija – złoż. ‘šupak’ tyłek i ‘meraklija’ (z tur. merak), czyli ten, który odczuwa chęć, ochotę; dosł. miłośnik tyłków, aktywny homoseksualista.
* Na zdjęciu widnieje budynek serbskiego Parlamentu w Belgradzie podczas Parady Równości.